Το ψηφιακό διαβατήριο προιόντων: Προωθώντας τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα.

Η Ευρωπαική Ένωση (ΕΕ) δημιουργεί ένα νομοθετικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση της πράσινης μετάβασης σε ολόκληρη την ΕΕ, ενθαρρύνοντας το δυναμικό των ψηφιακών εργαλείων για την ενίσχυση της βιωσιμότητας. Ακρογωνιαίος λίθος των βιώσιμων εργαλείων της ΕΕ είναι το ψηφιακό διαβατήριο προιόντων (DPP), ένα ηλεκτρονικό σύστημα πληροφοριών για συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτικών προιόντων. Δημιουργήθηκε από τον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό
βιώσιμων προιόντων (ESPR), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 18 Ιουλίου 2024.

Η Ευρωπαική Επιτροπή ανέθεσε ένα τυποποιημένο πλαίσιο ψηφιακού διαβατηρίου πριόντων στον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό βιώσιμων προιόντων, μια κοινοπραξία 31 εταίρων που περιλαμβάνει ευρωπαικούς οργανισμούς έρευνας και τεχνολογίας, συμβουλευτικές εταιρείες βιωσιμότητας και βιομηχανικές ενώσεις. Μεταξύ Οκτωβρίου 2022 και Μαρτίου 2024, ο κανονισμός για τον οικολογικό σχεδιασμό βιώσιμων προιόντων εκπόνησε αυτό το πλαίσιο, εστιάζοντας
σε εκείνα που θεωρούνται προιόντα προτεραιότητας, με τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (κλωστοϋφαντουργία, ένδυση, δερμάτινα είδη και υποδήματα), τα ηλεκτρονικά είδη και τις μπαταρίες μεταξύ αυτών. Ενώ τα υποδήματα εξετάζονται στην κατηγορία των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, οι εργασίες επικεντρώνονται επί του παρόντος στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα είδη ένδυσης, ενώ οι εργασίες για τα υποδήματα θα ακολουθήσουν από τον Μάρτιο
του 2025. Είναι σημαντικό η Ευρωπαική Επιτροπή να λάβει υπόψη της τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες αυτού του προιόντος, τα οποία είναι πολύ πιο σύνθετα από τα είδη ένδυσης.

Οι βιομηχανίες υποδημάτων υποδέχτηκαν το ψηφιακό διαβατήριο προιόντων ως εργαλείο για την ενίσχυση της διαφάνειας και της ιχνηλασιμότητας στον τομέα. Μέσω ενός κωδικού QR στο προιόν, το ψηφιακό διαβατήριο προιόντων θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τη σύνθεση, την προέλευση και τις ετικέτες των προιόντων και των εξαρτημάτων. Θα δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να κάνουν πιο ενημερωμένες και βιώσιμες επιλογές. Με την αυθεντικοποίηση και τον εντοπισμό των προιόντων, το ψηφιακό διαβατήριο προιόντων θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν πιο φιλόδοξο ρόλο στην καταπολέμηση του πράσινου ξεπλύματος και της παραποίησης;

Αναμένεται ότι τα πρότυπα του συστήματος του ψηφιακού διαβατηρίου των προιόντων θα είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του 2025. Επί του παρόντος, η επιτροπή μαζί με τη βιομηχανία και τους εμπειρογνώμονες αναπτύσσουν επίσης μια κατ΄εξουσιοδότηση πράξη για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, η οποία θα πρέπει να είναι έτοιμη γύρω στον Ιανουάριο του 2026, ενώ το ψηφιακό διαβατήριο για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ γύρω στον Ιούλιο του 2027. Η Ευρωπαική Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη της την χωρητικότητα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, χορηγώντας τους την κατάλληλη περίοδο προσαρμογής και στήριξης τόσο σε ευρωπαικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Μόνο αυτή η προσέγγιση θα εξασφαλίσει μια συμπεριληπτική και αποτελεσματική πράσινη μετάβαση του τομέα.

Η εισαγωγή του ψηφιακού διαβατηρίου θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις σκέφτονται για τη βιωσιμότητα και θα τις κάνει να συνειδητοποιήσουν καλύτερα τη σημασία των αληθινών και μετρήσιμων πληροφοριών. Επιπλέον, με την επερχόμενη πλατφόρμα της Ευρωπαικής Επιτροπής που θα συγκεντρώνει τις πληροφορίες για όλα τα προιόντα, οι καταναλωτές θα μπορούν να συγκρίνουν τα δεδομένα για τα ψηφιακά διαβατήρια και θα βλέπουν με μεγαλύτερη σαφήνεια ποιος κάνει το καλύτερο όσον αφορά τη βιωσιμότητα και ποιος χρησιμοποιεί τεχνικές πράσινου ξεπλύματος, γεγονός που θα πρέπει επίσης να ενθαρρύνει τις εταιρείες και τους επαγγελματίες να εφαρμόζουν πραγματικές πρακτικές βιωσιμότητας στις επιχειρηματικές τους στρατηγικές.